Wednesday, 22 September 2021

اسان بن ڪچهريون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي

 #واجد_گبول
اسان بن ڪچهريون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي
اسان بن بهارون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي
پنهنجا وعدا وچن وساري ڇڏيائي ڇا
اسان جون ميارون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي
نه انتظار ڪنهنجو نه ڪو منتظر ٿئي
اسان بن شامون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي
هر پاسي هو ميلو ۽ هنيون رونقون
اسان جون سارون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي
جنم ڏينهن ميلا مبارڪون ۽ خوشيون
اسان بن سموريون ڪيمپس ۾ ڪيئن لڳئي

ابوجهادِ سنڌ بشير خان قريشي

 ابوجهادِ سنڌ بشير خان قريشي
Published on 9/9/2017
Awami awaz
اهو بشير خان جنهن جي نالي ٻڌڻ سان ئي دشمنن جي دلين جي دڙڪ تيز ٿي ويندي هئي جنهن لاء هو اهي لفظ چوندا هيا ته ”یےجوبشيرھےاس سےب نکال دو تو شير بن جاتا هے،، ها واقعي به شير هيو
هو بغير لالچ ۽ لوڀ وارو شخص بشير خان جڏهن سنڌ جي دوري تي نڪرندو هو ته سندس سنڌ واسي جيء ۾ ايئن جايون ڏيندا هيا جيئن سڳي ماءُ اولاد کي ڏيندي آهي
جنهن سان ڪچهري ڪرڻ لاء لاڙ جي لاڏلن کان ويندي اتر جي ارڏن تائين سڀ آتا هوندا هئا
هو جڏهن سنڌ جي ماڻهن  وٺ ويندو هو ته هُو سندس گهر جو فرد سمجهندا هئا اتر سنڌ جا اهي ٻروچ قبيلا جيڪي پنهنجي خاندان جي ماڻهن کانسواء ڪنهن شخص کي گهر جي گهٽي ۾ بيهڻ جي اجازت به نه ڏيندا آهن پر اهي به بشيرخان کي گهر جو وڏو سمجهي پنهنجي نياڻن جي مٿي تي شفقت ڀريو هٿ ڦيرڻ لاء سندس التجائون ڪندا هئا ها جيئن سندس ڪارڪن پيار ۽ پاٻوه مان  وڏو سڏيندا هيا ايئن ئي هو وڏو هو ۽ سنڌ جي نوجوانن جي سنڀال به وڏن وانگي ئي ڪندو هيو
هو سنڌ جو پنهل هو ۽ سنڌ جا نوجوان به سندس هر گهڙي هر سڏ تي سسئي جيان لبيئڪ چوندا هيا
هو جنهن کي سياست ۾ ور وڪڙ جو ڏانٰءُ نه هيو هو سنئون ۽ سڌو ماڻهو هو ڪڏهن به پنهنجي موقف ته تر برابر به نه هٽيو
هو جنهن جي پرورش سنڌ جي اتر واري حصي ۾ ٿي ۽ سندس جسم ۾ به اتر جي جون مهيني واري گرمي ڀريل هئي هن جا لڱ شهر ۾ ايئرڪنڊيشن ۾ ويهي ڪري تنقيد ڪندڙ چور اديبن جيان سست نه هيا
هو جڏهن پيادل مارچ تي نڪرندو هو ته سندس پير ڦارون ڦارون ٿي ويندا هيا ۽ رت وهائڻ لڳندا هئي پر هن مٿير مڙس سنڌ ۽ سيد جي عشق جي وجد ۾ ڪڏهن به اُف نه ڪئي
هو جڏهن سنڌ واسين جي ڳلي ۾ ڀاڪر وجهندو هو ته ڪير به سندس ڀاڪر وساري نه سگندو هيو بشير خان جنهن به شخص جي ڳلي ۾ گيراٽي پائيندو هو ته اهو ماڻهو ٻيهر بشير خان جي ڀاڪر لاء ڪوشش ڪندو رهندو هو
جڏهن هو احتجاج جو سڏ ڏيندو هو ته اسٽيبلشمنٽ جي لڱن ۾ ڦڙڪڻي اچي ويندي هئي ۽ سندس روڪڻ لاء  هر طرح جا حربا هلايا ويندا هئا ڪڏهن عياشين جا آسرا ، ڪروڙ پتي ڪرڻ جي دلاسا ڏئي خريد ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي ويندي هئي ته ڪڏهن وري سوين ايذاءُ ڏئي جهڪائڻ جي ناڪام ڪوشش ڪئي ڪندا هئا. پر هو جنهن ڪڏهن وڪڻ ۽ جهڪڻ ڪونه ٿي ڄاتو هو جيل ۽ ٽارچر سيلن کان خوف نه کائيندو هو ۽ سڀ سختيون سنڌ جي عشق ۾ محبوب جا ماڻي سمجهي صحي ويندو هو
هن جڏهن سنڌ جي آجپي لاء عالمي دنيا کي اپيل ڪرڻ لاء ڪراچي ۾ مارچ جو سڏ ڏنو ته سنڌ جي ڪنڊ ڪڙچ مان ماڻهو لبيڪ چئي ايئن نڪري آيا جيئن عاشق پنهنجي محبوب جي ملڻ لاء نڪرندو آهي ۽ ايئن ئي تاريخ لکجي وئي ۽ اهو پهريون ڀيرو هيو جو سنڌ جي آجپي لاء 50 لک کان مٿي ماڻهون گڏ ٿيا ۽ پنهنجو پرامن احتجاج رڪاڊ ڪرايو.
هن ته مظلوم چهري ۽ نماڻي اکين سان فقط عالمي دنيا کي حقن جي حاصلات ۾ مدد جي اپيل ڪئي هئي هو نفيس دل وارو ۽ پيار ڪندڙ شخص هيو هن ته ڪنهن به دهشتگردي جي ڌمڪي به نه ڏني هئي.
پر نه ڄاڻ هنجي مظلوم چهري مان بي رحم ۽ ظالم قوتن کي ڪهڙو خوف هيو جو سنڌ جي وڏي کي سقراط جيان زهر ڏئي شهيد ڪيو ويو.
هن جي شهادت کانپوء نوجوانن کان ڄڻ ته سهارو ئي کسجي ويو ۽ سڄي سنڌ يتيم بڻجي وئي سنڌ جا منظر ايئن پئي لڳا جيئن هڪ ماءُ جي حالت هن جي جوان اولاد جي موت وقت هوندي آهي ۽ سنڌ ڪيهون ڪوڪون ڪري ماتم ڪرڻ لڳي
هن کان پوء بي رحم قوتن سنڌ جي نوجونن کي ايئن بي خوف ٿي مارڻ شروع ڪيو جيئن ڪنهن يتيم ٻار کي بي رحم ماڻهون ماريندي بي خوف هوندا آهن
عوامي سياست ۾ ڀٽي کانپوء بشير خان ئي هو جنهن سنڌ جي ماڻهن جي ڏکايل دلين کي درمان ڏنو هن کان پوء وري سنڌ ڌرتي مٿان اماس ڇائنجي وئي.
هاڻي ڪير آ جيڪو شهيد ڪارڪنن جي امڙين کي مٿي تي چمي ڏئي آٿت ڏيندو..
ڪير آ هاڻي انهن ٽٽل دلين واري نوجوانن جو جيڪو سندن  اتساه ڏي...
ڪو مسيحه آهي جيڪو بشير خان پڄاڻا يتيم ٿيل سنڌ جي دردن جو درمان ٿي...؟؟؟



 
واجد علي عاجز​

سنڌ جا تعليمي ادارا ۽ شاگرن جو مستقبل

 سنڌ جا تعليمي ادارا ۽ شاگرن جو مستقبل
واجد علي عاجز
Published in Sindh express on Feb 2019
دنيا ۾ جتي تعليمي ريشو وڌي رهيو آهي ته اتي وري بدقسمتي سان اسان جي ملڪ سميت سنڌ ۾ ان جي ابتڙ تعليمي تناسب ۾ گهٽتائي پئي ايندي وڃي، جنهن جا سبب تلاش ڪجن ته ڳاله ڦري ڦري مختلف حڪومتن کان ٿيندي رياست تائين اچي پهچندي.
گذريل رات قائد عوام يونيورسٽي ۾ ٿيل واقعو به ان ڳاله جي چٽي ثابوتي آهي ته اسان جي شاگردن کي نه صرف پڙهڻ کان باغي پيو ڪيو وڃي پر سندن مٿان ظلم ستم ۽ ڏاڍ جا پهاڙ ڪرائي غلط راه تي هلڻ لاءِ مجبور به ڪيو پيو وڃي.
ملڪ سميت سڄي دنيا ۾ شاگردن وچ ۾ جهيڙا ٿيئٻ معمولي جهڙي ڳاله آهي جي عمومن يونيورسٽي انتظاميا تائين پهچي اتي ئي حل ٿي ويندا آهن نه صرف اهو پر سڌريل ملڪن ۾ ته انهن کي هلڻ ڪرڻ جا خاص قانون به ٺهيل آهي ۽ يونيورسٽي جي حدن ۾ ڪنهن هٿياربند ماڻهو اچڻ جي به اجازت ناهي هوندي کڻي ان جو تعلق ملڪي اداري سان ئي ڇو نه هجي، ڇو ته سندن خيال آهي ته هٿياربند ماڻهن جي اچڻ سان يونيورسٽي جو ماحول خراب ۽ شاگرد جي ذهني قوت تي اثرانداز ٿيندو آهي.
سنڌ جي شاگردن کي ماحول جي ڳاله ته ڄڻ پري جي ڳاله ٿيندي پر يونيورسٽي جي ڪلاس رومن کان ويندي هاسٽل تي سمهڻ تائين دل ۾ اهو خوف رهندو آهي ته گهر به پهچنداسين الهائي جي آسمان ڏانهن کنڀيا وينداسين،
گذريل رات جڏهن قائد عوام يونيورسٽي جا شاگردن هاسٽل جي ڪمرن ۾ پڙهي رهيا هئا ته اوچتو کين ايئن محسوس ٿي ٿيو ڄڻ ته هاسٽل اندر ڪي غير ملڪي خطرناڪ دهشتگردن جي اطلاع هجي چوطرف پوليس ۽ رينجرز جا لانگ بوٽ هاسٽل ۾ ٽڪ ٽڪ ڪري رهيا هئا ۽ ٿوري ۽ وقت کان پوء ميٽرڪ پاس اڱوٺي ڇاپ سپاهي گريچوئيشن ۽ ماسٽر جي طالب علمن ۽ مستقبل جي انجنيئرن کي ايئن پئي لٺون ۽ مڪون هڻندا پئي آيا ڄڻ ته هو شاگرد نه بلڪه بارڊر اورانگهيندي پڪڙجي پيل ڪنهن غير ملڪي اداري جا ايجنٽ هجن.
ڳاله يونيورسٽي انتظاميا جي ڪجي ته هن معمولي مسئلي ته اها ڪٿي ننڊ سستل هئي آخر ننڍڙي مسئلي لاءِ ايڏو ممڻ جو مچايو ويو آخر اهو يونيورسٽي جي حدن ۾ ڇو نه پئي هل ڪيو ويو جيڪر مسئلو ايڏو ئي پيچيده ٿي ويو هو ته آخر هاسٽل کي دهشتگردن جي پناه گاه سمجهي حملو ڇو ڪرايو ويو، اهو به ته ممڪن هيو ته پاڻ ۾ جهيڙيندڙ شاگردن جي نشاندهي ڪري کين مٿان قانوني ڪاروائي ڪئي وڃي ها.
پر هن ننڍڙي مسئلي تي آخر رينجرز جا اٽلا يونيورسٽي جي پرامن شاگردن جي رهائش گاه تي وٺي اچڻ ڪٿان جي قانون جي پيروي آهي هن معمولي مسئلي تي رينجرز جي مداخلت يقينن سمجه کان ٻاهر آهي، ڪنهن به صوبي ۾ پوليس جي اختيارن کانسواء ڪنهن به اداري کي اهو حق ناهي ته اهي هر ننڍڙي مسئلي ۾ پوليس جي ڪمن ۾ مداخلت ڪن، رينجرز، ايف سي يا ٻين ادارن کي ان لاء رکيو ويندو آهي ته جڏهن معملا پوليس جي هٿن مان نڪري وڃن ته اتي انهن جي اختيارن جي اجازت سان معملي جي وچ ۾ اچن.
پر هتي ڏاڍي جي لٺ کي ٻه مٿا جي مثال وانگي جنهن کي جتي اچي ڄنگه اڙائي
گذريل رات جڏهن پوليس قاعد عوام يونيورسٽي جي هاسٽل تي ڇاپو هنيو ته اتي هٿين خالي شاگردن نه ڪا خاص مزحمت ڪئي نه ئي وري وٺن کو اهڙو مواد هيو جنهن کي مدي نظر رکي چئي سگهجي ته اهي پوليس جي پڪڙ ۾ نه پئي اچي سگهيا پوء به خبر ناهي ڇو سنڌ رينجرز کي پوليس جي ڪم ۾ جنگه اڙائڻ جي ضرورت پئي ۽ سنڌ جي مستقبل جي معمارن کي مار ڪٽ ڪندي رهي ۽ ڪجه شاگردن کي ٻوٿ ٻڌي کڻي وڃڻ جا به چوٻول هلي رهيا آهن.
هي ڪو سنڌ جي تاريخ جو پهريون واقعو ناهي پر وقت با وقت سنڌي شاگردن سان اهڙا ڪلور ٿيندا پئي رهيا آهن، ڪڏهن ٽوڙي ڦاٽڪ جي وقعي جي صورت ۾ ته ڪڏهن وري سنڌ يونيورسٽي جي هاسٽلن تي گهجن اطلاعن جا ڊراما رچائي شاگردن جي تذليل ڪندي کنڀي وڃڻ ۽ واپس لاش ڏيڻ جي صورت ۾
سنڌ يونيورسٽي، مهراڻ ، لمس هجي يا ڪراچي يونيورسٽي اڄ به سنڌي شاگردن جي مخلتف طريقن سان تذليل ڪئي پئي وڃي جنهن جا پيرا کڻجن ته يونيورسٽي انتظاميا ، ۽ مختلف حڪومتن کان ٿيندي اڻ سڌي طرح ئي صحي پر رياستي ادارن ڏانهن ئي ويندا
شاگردن سان ظلم ۽ ستم ڪندڙ قوتون شايد شاگردن جي طاقت کان اڻواقف هجن پر تاريخ سان لاڳاپيل ماڻهون ان ڳاله کان چڱي طرح سمجهي رهيا هوندا ته شاگردن تي ظلم ڪندڙن جو انجام تاريخ ۾ ڪيئن ٿيو آهي
سنڌي شاگردن جي تذليل ڪندڙ قوتن کي گهرجي ته اهي تاريخ جي ورقن کي ورائي شاگردن جي طاقت مان اندازو لڳائن کين گهرجي ته بنگال جي شاگرد تحريڪ ، اسٽريليا جي نيشنل يونين آف اسٽونٽ ۽ چلي جي اسٽونٽ ليڊ مان سبق سکن.
خدارا سنڌي شاگردن جي اهنسا کي ڪمزوري نه سمجهو وڃي کين بنگال جي امان الله اسد زمان ٿيئڻ تي مجبور نه ڪيو وڃي کين انجنيئر، سائنسدان ، ڊاڪٽر، سياستدان ، ۽ وڪيل ٿيئڻ ڏنو وڃي

يادگيرين جي ڀاڪر ۾...

 يادگيرين جي ڀاڪر ۾...
واجد علي عاجز
Published in Awami Awaz Mag
گهڙيال جي سوئين ۾ ڄڻ پٿر ٻڌجي ويا هيا وقت هيو جو ڪٽجڻ جو نالو ئي نه پيو وٺي رات هئي، پين هئي ۽ هڪڙو نڪور پنو جنهن تي سارنگ جا ٻئي هٿ ڪنهن رهگير گهوڙي جيتري رفتار سان گهمي رهيا هئا.
سارنگ يادگيرين جا گهاء پنهنجي ڊائري تي اوتي رهيو هيو ۽ سنڌو جو ڳالهيون... 
شعبان جو مهينو هيو جڏهن سنڌو ۽ سارنگ جي وچ ۾ سڀ وڇوٽيون مٽجي ويون هيون
”سنڌو تون مونکي توهان بجائي نالي سان يا وري تون ڪري پڪاريندي ڪر.“ سارنگ سنڌو کي پنهنجائپ جتائندي چيو
”نه مان ننڍي هوندي کان اهي لفظ اچارڻ جي عادي ناهيان، باقي توهان جي ۽ منهنجي پنهنجائپ تون ۽ توهان جي ننڍڙي لفظن سان لڪڻ يا ظاهر ٿيئڻ جهڙي ناهي“ سنڌو وجهڙائپ جي پڪ ڏياريندي چيو
”اڙي دنيا جي واحد چري ڇوڪري جو جواب آ اهو“ سارنگ حيران ٿيندي چيو.
”ههه، توهان چري ڇوڪري چوندا آهيو ته دل خوش ٿيندي آهي واقعي به مان ڪيڏي نه چري آهيان“ سنڌو هڪ وڏو ٽهڪ ڏيندي چيو..
”ههه واقعي تون چري ئي ته آهين“.
سنڌو چري هئي الهائجي جي دنيا جي واحد سياڻي ڇوڪري پر هوء پاڻ کي چريو سڏرائيندي خوش ٿيندي هئي شايد اها ئي نشاني آهي ته هوء چري نه پر دنيا جي اڪيلي سياڻي ڇوڪري هئي، رمضان جا ڏينهن ۽ پيپرن جو آخري مرحلو هيو.
سارنگ سڀاڻي عربي جو پيپر آهي تياري ڪيئن آ. .سنڌو پڇيو
”ههه بس پيپر ڏيئڻو آ ٿي ويندو باقي عالم ته ٿيئڻو ڪونهي“ سارنگ ڳاله کي مزاق بدلائيندي چيو.
”چلو سڀاڻي آخري پيپر آ وري شايد نه ملجي ڪجه مهينن لاء پيپر کان پوء ملي وٺجو ۽ ها ناول به کڻي اچجو“ سنڌو سڪ ڀريل لهجي ۾ چيو.
”حاضر مٺي چري ڇوڪري کي جواب  ناڪاري ۾ ڪيئن ٿو ڏئي سگهجي“ سارنگ پنهنجي محڪومي واري لهجي ۾ چيو.. .
اهو آخري ڀيرو هيو شايد وڇوڙو ڪجه مهينا نه ڪجه سال ڪجه صدين لاء ٿيئڻ وڃي رهيو هجي ملاقات هئي جا ختم ٿيئڻ جو نالو ۽ نه پئي وٺي ۽ لفظ هيا جن جو اچڻ اوکو هيو خاموش ملاقات ناول جي ڏيئڻ تي ختم ٿي رمضان جو آخري هفتو. . 
”سارنگ مان عيتقاف ۾ ويهڻ پئي وڃان بس ڪجه ئي ڪلاڪن بعد، مسيج پڪيج فقط توکي ٻڌائڻ لاء ڪيم“.
”سنڌو مان تو ڏاڍو ياد ڪندس“.   
”اڙي مان ڪڏهن چيو ته توکي وسارينديس بس ڪجه ڏينهن جي ئي ڳاله ته آهي عيد تي پهريون فون منهنجو ايندو گاڊ پرومائس لو يو سارنگ“. 
”لو اينڊ مس يو الويز“. . 
ايئن ڏينهن نه پر 10 صديون گذريون سارنگ فون جي اچڻ جي اوسيئڙي ۾ جاڳي رهيو هيو ۽ رات جا ٻه لڳا هيا. . فون جي رنگ وڳي ته سارنگ کان ڇرڪ نڪري ويا ۽ جلدي ۾ فون کڻي ڪن تي رکيو
”هيلو“ 
”هههه مطلب ته سائين منهنجي انتظار ۾ هيا“ سنڌو وڏو ٽهڪ ڏيندي چيو
. سنڌو جو ٽهڪ ٻڌي ڄڻ ته سارنگ جا سڀ ٿڪ لهي ويا هيا
ها سنڌو تو بنا ٻيوڪنهن جو انتظار ڪبو ڀلا،. 
”هائو ڇڏ عيد جون اڳواٽ مبارڪون“. 
”مهرباني“. .
”سارنگ مان ٿڪل آهيان سڀاڻي تفصيلي ڪچهري ٿيندي لو يو ماء ڊيئر“.
”لو يو. وڌيڪ انتظار جي گنجائش ڪانهي صبح جو ساجهر فون ڪجان“
 اها ڪال ڄڻ آخري هئي، ڇا آخري ڪال ايتري ننڍي هجي ها فقط پنج منٽ جي جيڪر سارنگ کي وڇڙڻ جو خوف هجي ها.؟
هي وقت به ڪجه ٻڌائي ڇو ناهين ايندو. . 
ڳالهيون ڳجه ۾ ئي ڇو رهجي وينديون آهن
سنڌو ڇو نه ٻڌايو ته هن سارنگ کي ڇو وساري ڇڏي. . 
سنڌو فقط هڪ آخري خط به نه اماڻيو جنهن ۾ سارنگ جون سڀ يادگيريون واپس ڏي ها ۽ اڄ سارنگ انهن يادگيرين جي ڀاڪر ۾ پاڻ کي ويڙهي ڇڏي ها ۽ دنيا جي دردن کان لڪي پوي ها. .